بررسی بهره‌وری اقتصادی محصولات کشاورزی استان سیستان و بلوچستان با رویکرد ردپای آب

Authors

  • حلیمه پیری عضو هیات علمی، گروه مهندسی آب، دانشکده آب و خاک دانشگاه زابل ، زابل، ایران
  • رامین سارانی دانشجوی کارشناسی، گروه مهندسی آب، دانشکده آب و خاک دانشگاه زابل ، زابل، ایران
Abstract:

مدیریت آب در بخش کشاورزی به­عنوان مهمترین مصرف­کننده آب ضروری است. ارزیابی مقدار آب واقعی مورد استفاده محصولات مختلف کشاورزی می­تواند در شناخت و ارائه راهکارهای مناسب برای کاهش مصرف آب کشاورزی بسیار مؤثر باشد. در این تحقیق جهت بررسی مقدار آب مورد مصرف محصولات تولیدی استان سیستان و بلوچستان از شاخص­های ردپای آب و شاخص تأمین نسبی آب آبیاری استفاده شد. ﺷﺎﺧﺺ ردﭘﺎی آب ﺑﻪ­ﻋﻨﻮان ﯾﮏ ﺷﺎﺧﺺ ﺟﺎﻣﻊ ﻧﺸﺎن­دﻫﻨﺪه ﻣﻘﺪار واﻗﻌﯽ آب ﻣﺼﺮﻓﯽ ﺑﺮ اﺳﺎس ﺷﺮاﯾﻂ و اﻗﻠﯿﻢ ﻫﺮ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. ردپای آب در چهار جزء ردپای آب سبز، آبی، خاکستری و سفید مورد بررسی قرار گرفت. همچنین بهره­وری آب محصولات مختلف از دیدگاه اقتصادی بررسی شد. نتایج نشان داد در بین محصولات زراعی و باغی به­ترتیب گندم و پسته بالاترین ردپای آب سبز را داشتند. از نظر ردپای آبی، ذرت، انار و انگور دارای کمترین ردپای آبی بودند. از نظر ردپای آب خاکستری، گندم و پسته به­ترتیب بالاترین ردپای آب خاکستری را دارا بودند. از دیدگاه ردپای آب سفید نیز گندم و پسته بیشترین ردپای آب را داشتند. در مجموع ردپای آب، گندم از بین محصولات زراعی و پسته از محصولات باغی بالاترین ردپای آب را دارا بودند. از دیدگاه بهره­وری اقتصادی از بین محصولات زراعی، جو و گندم کمترین بهره­وری اقتصادی و ذرت خوشه­ای بیشترین بهره­وری اقتصادی را داشت. از محصولات باغی، موز با 64/2562 هزار ریال بر متر مکعب بیشترین و پسته با 4/29 هزار ریال بر متر مکعب کمترین بهره­وری اقتصادی را دارا بودند. مقادیر شاخص تأمین نسبی آب آبیاری بیشتر از یک به­دست آمد که نشان می­دهد تمامی محصولات بیش از اندازه آبیاری می­شوند. بنابراین با توجه به بالابودن ردپای آب در محصولات تولیدی استان بایستی اولویت کاشت محصولات در هر منطقه بر اساس ردپای آب مورد توجه قرار گیرد. همچنین جهت افزایش بهره­وری آب آبیاری از روش­های کم­آبیاری استفاده شود.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

مدیریت تقاضای مصرف آب با رویکرد اقتصادی در شمال استان سیستان و بلوچستان

در کشورهای کم‌آب مانند ایران، توجه به تمامی منابع آبی اهمیت زیادی دارد و این امر در قالب مدیریت یکپارچۀ منابع آبی قابل اجرا خواهد بود. مطالعۀ حاضر عوامل مؤثر بر تقاضای آب در مصارف کشاورزی و خانگی و میزان تقاضای آب و کشش‏های درآمدی و قیمتی در بخش خانگی در شمال استان سیستان و بلوچستان را بررسی کرده است. به این منظور، در بخش خانگی از تابع مطلوبیت استون‌ـ گری استفاده شده و در بخش کشاورزی با به‌کارگ...

full text

پهنه‌بندی کیفی منابع آب شهری، صنعتی و کشاورزی در منطقه جنوب شرقی استان سیستان و بلوچستان

در این پژوهش کیفیت آب‌های سطحی منطقه جنوب غربی استان سیستان و بلوچستان از نظر شرب، صنعت و کشاورزی بر اساس نتایج تحلیل‎های شیمیایی مورد بررسی قرار گرفت. در ابتدا نتایج تحلیل آب‌های سطحی متعلق به 4 ایستگاه بررسی  و در محیط SIG بانک اطلاعاتی آن آماده‌سازی ‎شد. در تعیین کیفیت آب برای مصارف شرب از پارامترهای Ca، Mg، Na، TDS، TH، Cl، SO4 و HCO3 استفاده و مشخص شد که آب تمامی ایستگاه‌ها از نظر مقدار کل...

full text

بررسی ردپای اکولوژیک آب و شاخص‌های آب مجازی در محصولات پسته و خرما در استان کرمان

مشکل کمبود منابع آب و بارش یک واقعیت مهم و غیر قابل انکار در استان کرمان محسوب می‌شود. کل مصرف آب در داخل یک کشور به تنهایی معیار درستی از برداشت واقعی آب از منابع آب جهانی نیست. ردپای اکولوژیک آب شاخصی برای تعیین میزان مصرف واقعی آب است. لذا بررسی ردپای اکولوژیک آب و شاخص‌های آب مجازی محصولات استراتژیک می‌تواند در سیاست گذاری و برنامه ریزی بهینه منابع آب مفید باشد. بنابراین در این پژوهش جهت بر...

full text

حسابداری ردپای آب محصولات زراعی اصلی در استان فارس

توسعه اقتصادی-اجتماعی، رشد جمعیت و تغییر اقلیم چالش های عمده‌ای را برای پایداری و امنیت غذایی ایجاد کرده‌اند و منابع آب که برای حیات بشر، معیشت پایدار و حفظ زیست بوم‌ها ضروری است، تحت فشار واقع شده است. وضعیت موجود منابع آب در ایران و روند گرایشات حاکم بر آن به خوبی ضرورت مدیریت تقاضا و تعدیل مصرف آب را نشان می‌دهد. در این راستا ایجاد حسابداری ردپای آب با فراهم کردن اطلاعات لازم، زمینه را برای ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 51  issue 5

pages  1093- 1104

publication date 2020-07-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023